هر آن چیزی که باید درباره روکش دندان بدانید!
روکش دندان
دندان‌ها نقش حیاتی در زیبایی و عملکرد دهان دارند. اما وقتی دندان‌ها آسیب می‌بینند یا شکسته می‌شوند، می‌توانند مشکلات جدی ایجاد کنند. یکی از بهترین روش‌ها برای رفع این مشکل، استفاده از روکش دندان است. روکش‌ها به ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده کمک می‌کنند و علاوه بر بهبود ظاهر، از دندان در برابر آسیب‌های بیشتر محافظت می‌کنند.
هزینه روکش دندان در سال 1404
هزینه نصب روکش دندان بسته به نوع روکش، محل انجام درمان و دندانپزشک متفاوت است. معمولاً روکش‌های سرامیکی هزینه بیشتری دارند، اما در عوض ظاهری طبیعی‌تر ارائه می‌دهند.
| خدمات دندانپزشکی روکش دندان | هزینه و قیمت خدمات |
|---|---|
| روکش پرسلن یا سرامیک | 4.450.000 تومان |
| روکش PFM با فلز بیس متال | 3.900.000 تومان |
| روکش PFM با فلز نابل | 4.100.000 تومان |
| روکش تمام ریختگی غالباً بیس متال | 3.550.000 تومان |
| روکش استینلس استیل s.s crown پیش‌ساخته شیری | 1.830.000 تومان |
| روکش پیش‌ساخته استینلس - استیل s.s crown دندان دائمی | 2.000.000 تومان |
روکش دندان چیست؟
روکش دندان یا به عبارت عامیانه تاج دندان (Dental Crown) یک پوشش ثابت همرنگ دندان طبیعی است که به جهت ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده، پوسیده یا تغییر شکل یافته بر روی تاج دندان قرار می‌گیرد در نهایت، این روش به بهبود سلامت، زیبایی دندان‌ها و بازیابی طرح لبخند فرد کمک می‌کند.
این پوشش معمولاً از مواد سرامیکی، فلزی یا ترکیبی از هر دو توسط لابراتوار ساخته می‌شود و دندانپزشک بر روی دندانی که درمان ریشه (عصب‌کشی دندان) انجام شده است و یا پایه ایمپلنت دندان قرار می‌دهد و به دندان ظاهری طبیعی می‌بخشد. روکش‌ها علاوه بر ترمیم دندان، از آن در برابر آسیب‌های بیشتر نیز محافظت می‌کنند.
طول عمر روکش دندان چقدر است؟
طول عمر روکش دندان به نوع روکش، شرایط دهان و مراقبت‌های بهداشتی بستگی دارد. معمولاً روکش‌های دندان سرامیکی و ترکیبی (PFM) بین 10 تا 15 سال عمر می‌کنند، در حالی که روکش‌های فلزی ممکن است طول عمر بیشتری داشته باشند، گاهی تا 20 سال یا بیشتر.
با این حال، عوامل مختلفی مانند عادات جویدن، سلامت لثه‌ها، و رعایت بهداشت دهان می‌تواند تأثیر زیادی بر عمر روکش داشته باشد. همچنین، در صورت ایجاد ترک یا آسیب به روکش، نیاز به تعویض آن پیش خواهد آمد. برای حفظ طول عمر روکش، مراجعه منظم به دندانپزشک و مراقبت از دهان و دندان اهمیت فراوانی دارد.
انواع روکش دندان
ضروری است در ابتدا به این مورد اشاره کنیم که انتخاب نوع روکش دندان بستگی به وضعیت خاص هر بیمار دارد. این انتخاب تحت تأثیر عواملی مانند شدت آسیب به دندان‌ها، تعداد دندان‌های خراب و شرایط مالی او قرار می‌گیرد. هدف این است که با توجه به تمام جنبه‌ها، بهترین روش برای درمان انتخاب شود. در این زمینه، انواع مختلفی از روکش‌های دندانی وجود دارد که در ادامه به بررسی مهم‌ترین و پرکاربردترین انواع روکش دندان پرداخته می‌پردازیم:
- روکش فلزی دندان
- روکش سرامیکی دندان
- روکش دندان ترکیبی از فلز و سرامیک
در ادامه این موارد را به طور کامل بررسی می‌نماییم:
روکش فلزی:
روکش‌های فلزی معمولاً از آلیاژهای فلزی مقاوم مانند طلا، پلاتین، کروم و نیکل ساخته می‌شوند که به آنها دوام و استحکام بسیار بالا می‌دهد. این روکش‌ها به دلیل رنگ تیره‌ای که دارند، بیشتر برای دندان‌های خلفی (دندان‌های انتهای فک) که در معرض دید نیستند، مناسب هستند.
از مزایای روکش‌های فلزی می‌توان به مقاومت عالی در برابر فشار و سایش بالا اشاره کرد که آنها را گزینه‌ای مناسب برای دندان‌هایی با فعالیت جویدن زیاد می‌کند. این روکش‌ها همچنین در برابر تغییر رنگ و لکه‌گذاری مقاوم هستند و طول عمر بالایی دارند. اگرچه ظاهر آنها طبیعی نیست، اما به دلیل مقاومت بالا، برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده یا پوسیده در بخش‌های داخلی دهان انتخاب مناسبی به شمار می‌روند.
روکش سرامیکی:
سرامیکی: روکش دندان سرامیکی یک پوشش ترمیمی است که از مواد پرسلن یا سرامیک ساخته می‌شود و برای بازسازی دندان‌های آسیب‌دیده، پوسیده یا تغییر شکل یافته استفاده می‌شود. این روکش‌ها به دلیل شباهت زیاد به دندان‌های طبیعی، ظاهر زیبایی را به لبخند فرد می‌بخشند و به طور خاص برای دندان‌های جلویی توصیه می‌شوند. سرامیک‌های استفاده شده در این روکش‌ها مقاوم در برابر سایش، تغییر رنگ و لکه هستند،
همچنین به دلیل عدم استفاده از فلز، خطر حساسیت‌های آلرژیک را کاهش می‌دهند. نصب روکش سرامیکی نیازمند قالب‌گیری دقیق دندان است که با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته انجام می‌شود، و این روکش‌ها علاوه بر زیبایی، عملکرد دندان را نیز بهبود می‌بخشند. در مجموع، روکش‌های سرامیکی انتخابی عالی برای کسانی هستند که به دنبال راه‌حلی زیبا و دائمی برای ترمیم دندان‌های خود هستند.
روکش دندان PFM (ترکیب فلز و سرامیک):
روکش دندان (Porcelain Fused to Metal) یک نوع ترکیبی از سرامیک و فلز است که برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده یا شکسته استفاده می‌شود. این روکش‌ها از یک ساختار فلزی درون خود برخوردار هستند که استحکام و مقاومت بالایی را در برابر فشار و سایش ایجاد می‌کند، در حالی که لایه بیرونی آن از سرامیک ساخته شده است که ظاهری طبیعی و زیبا به دندان می‌بخشد. لایه فلزی به دندان قدرت تحمل فشارهای جویدن را می‌دهد، در حالی که پوشش سرامیکی آن باعث می‌شود روکش شباهت زیادی به دندان طبیعی داشته باشد.
روکش‌های PFM به طور ویژه برای دندان‌های خلفی (دندان‌های انتهایی فک) که نیاز به استحکام بیشتری دارند، مناسب هستند. این ترکیب همچنین از نظر هزینه و دوام نسبت به روکش‌های سرامیکی کامل مقرون به صرفه‌تر است. روکش‌های PFM در برابر تغییر رنگ و لکه‌گذاری مقاوم هستند، اما در برخی موارد ممکن است لبه فلزی آن از زیر سرامیک قابل مشاهده باشد. با این حال، به دلیل استحکام بالا و ظاهر نسبتاً طبیعی، این نوع روکش‌ها برای بسیاری از بیماران یک انتخاب محبوب محسوب می‌شوند.
| ویژگی | روکش فلزی دندان | روکش سرامیکی دندان | روکش ترکیبی دندان (PFM) |
|---|---|---|---|
| مواد سازنده | فلزات مانند طلا، پلاتین، کروم، نیکل | مواد سرامیکی مانند آلومینا (Al₂O₃)، زیرکونیوم (ZrO₂) | ترکیب فلزات و سرامیک |
| مقاومت به سایش، فشار و ضربه | بالا | عالی | بسیار عالی |
| استحکام | بالا | شکننده | بالا |
| هزینه روکش | ارزان‌تر | گران‌تر | متوسط |
| کاربرد روکش | کاربرد در دندان‌های عقبی (دندان‌های آسیاب) | کاربرد در دندان‌های جلویی (زیبایی) | دندان‌های عقبی و جلویی، به خصوص دندان‌های پرشدگی کامل |
| زمان ساخت | سریع‌تر از دو روش سرامیکی و ترکیبی | زمان‌بر تر از روش فلزی | زمان‌بر تر از روش فلزی |
| سازگاری با لثه | ممکن است موجب التهاب شود | سازگاری عالی (مناسب لثه‌ها) | سازگاری عالی (مناسب لثه‌ها) |
| ظاهر طبیعی | ظاهر طبیعی | کم (ظاهر فلزی غیرطبیعی) | بسیار طبیعی و مشابه دندان طبیعی |
| تعداد جلسات درمان | کمتر (1-2 جلسه) | بیشتر (2-3 جلسه) | بیشتر (2-3 جلسه) |
مزایای روکش دندان
روکش دندان مزایای زیادی دارد که به ترمیم و بهبود سلامت دهان کمک می‌کند. برخی از مهم‌ترین مزایای آن عبارتند از:
- ظاهر طبیعی: بسیاری از روکش‌ها به خصوص سرامیکی، به دندان‌ها ظاهری طبیعی و زیبا می‌بخشند و طرح لبخند را بهبود می‌دهند.
- بازسازی عملکرد دندان: روکش‌ها به بازسازی دندان‌های آسیب‌دیده یا پوسیده کمک می‌کنند و قادر به تحمل فشارهای جویدن هستند.
- پیشگیری از تحلیل استخوان: روکش دندان با محافظت از دندان آسیب‌دیده، از فشار به استخوان فک جلوگیری کرده و مانع تحلیل آن می‌شود.
- درمان دیاستما (بستن فاصله بین دندان‌ها): روکش دندان با پوشاندن شکاف بین دندان‌ها، دیاستما را به طور موثر درمان کرده و ظاهری یکدست و طبیعی به دندان‌ها می‌بخشد.
- محافظت از دندان: روکش‌ها از دندان‌های آسیب‌دیده در برابر پوسیدگی و آسیب‌های بیشتر محافظت می‌کنند.
- دوام و طول عمر بالا: روکش‌ها به خصوص فلزی و PFM بسیار مقاوم و با دوام هستند، که طول عمر بالای آنها را تضمین می‌کند.
- عدم نیاز به درمان مجدد: در مقایسه با پرکردگی‌ها، روکش‌ها معمولاً نیاز به تعمیرات مکرر ندارند و می‌توانند برای سال‌ها به درستی عمل کنند.
- مناسب برای دندان‌های جلوی فک و انتهای فک: بسته به نوع روکش، می‌توان از آنها برای دندان‌های (قدامی و خلفی) جلو یا عقب استفاده کرد.
- پوشش کامل دندان آسیب‌دیده: روکش‌ها دندان را به طور کامل می‌پوشانند، از این رو آسیب‌های داخلی و ترک‌های دندان را پنهان کرده و از آنها محافظت می‌کنند.
معایب روکش دندان
خدمات درمانی دندانپزشکی، اگرچه به بهبود سلامت دهان کمک می‌کنند، اما ممکن است با برخی عوارض و معایب همراه باشند که باید قبل از تصمیم‌گیری مورد توجه قرار گیرند. روکش دندان نیز از این قاعده مستثنی نیست و ممکن است با معایبی مواجه شود.
از جمله عوارض و معایب روکش دندان می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- نیاز به تراشیدن دندان
- نیاز به تعویض یا تعمیر در طول زمان
- افزایش حساسیت به دماهای سرد و گرم
- احتمال شل شدن یا شکست روکش در طول زمان
- قابل مشاهده بودن لبه فلزی در روکش‌های ترکیبی
- احتمال آسیب به دندان طبیعی در هنگام آماده‌سازی
روکش دندان برای چه کسانی مناسب است؟
روکش دندان برای افرادی که دندان‌های آسیب‌دیده، پوسیده یا شکسته دارند، مناسب است. این روش برای کسانی که پس از عصب‌کشی نیاز به تقویت دندان دارند نیز توصیه می‌شود. افرادی که دندان‌هایشان به دلایل مختلف از جمله بیماری‌های لثه یا ضربه آسیب دیده‌اند، می‌توانند از روکش برای ترمیم و محافظت استفاده کنند. همچنین، افرادی که به دلیل زیبایی نیاز به اصلاح طرح لبخند دارند، مانند درمان دیاستما (شکاف بین دندان‌ها) می‌توانند از روکش بهره‌مند شوند.
روکش کامپوزیتی دندان برای افرادی که به دنبال راه‌حلی موثر برای حفظ دندان‌های جلوی صورت خود هستند به دلیل زیبایی، شفافیت و سفیدی این روکش‌ها پیشنهاد می‌گردد. مزیت کامپوزیتی دندان ظاهر طبیعی و شفاف آن است و معایب آن هزینه بیشتر نسبت به روکش فلزی و مقاومت کمتر آن می‌باشد.
همچنین از روکش فلزی دندان (آمالگام) برای دندان‌های انتهای فک استفاده بسیاری می‌شود. مزیت روکش فلزی هزینه پایین و اقتصادی و مقاومت آن است و معایب آن رنگ تیره و غیرطبیعی آن می‌باشد.
مراحل نصب روکش دندان
- مشاوره و ارزیابی: در این مرحله، دندانپزشک وضعیت دندان را بررسی کرده و نوع روکش مناسب بر اساس نیاز بیمار انتخاب می‌شود.
- آماده‌سازی دندان: بخشی از دندان تراشیده می‌شود تا فضایی مناسب برای نصب روکش ایجاد گردد.
- قالب‌گیری دندان: قالب دقیقی از دندان گرفته می‌شود تا روکش سفارشی در لابراتوار ساخته شود.
- ساخت روکش: روکش به‌طور دقیق در لابراتوار دندانپزشکی با مواد مناسب ساخته می‌شود.
- نصب و چسباندن: روکش به دندان چسبانده شده و برای اطمینان از تناسب، تنظیمات نهایی انجام می‌شود.
- تنظیمات نهایی: بررسی و تنظیم روکش برای اطمینان از راحتی و زیبایی آن.
- پیگیری و مراقبت: پس از نصب، دندانپزشک پیگیری‌هایی برای بررسی وضعیت روکش و سلامت دهان انجام می‌دهد.
روکش دندان عصب کشی شده
آیا همه دندان‌های عصب‌کشی شده نیاز به روکش دارند؟
نه، همه دندان‌هایی که عصب‌کشی می‌شوند به روکش نیاز ندارند.
در حقیقت، لزوم استفاده از روکش برای دندان‌های عصب‌کشی شده به میزان آسیب، محل دندان و شرایط کلی آن بستگی دارد. دندان‌هایی که در اثر پوسیدگی یا شکستگی شدید بخش عمده‌ای از ساختار خود را از دست داده‌اند، معمولاً نیاز به روکش دارند تا از بروز آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.
در چنین مواردی، بیلداپ به عنوان روشی برای بازسازی تاج دندان، با استفاده از موادی مانند آمالگام یا کامپوزیت، به حفظ بافت باقی‌مانده کمک می‌کند. این روش به ویژه در دندان‌هایی که به دلیل درمان عصب‌کشی ضعیف شده‌اند، مؤثر است و می‌تواند حجم زیادی از بافت دندان را حفظ کند.
در عین حال، دندان‌هایی که آسیب زیادی ندیده و بخش عمده‌ای از ساختار خود را حفظ کرده‌اند، ممکن است تنها با پرکردن ترمیم شوند. در نهایت، تصمیم نهایی برای استفاده از روکش باید بر اساس ارزیابی دقیق دندانپزشک و شرایط دندان انجام شود، به‌ویژه برای دندان‌های خلفی که تحت فشار جویدن زیاد هستند و نیاز به استحکام بیشتری دارند.
روش‌های مراقبت بعد از روکش
پس از نصب روکش دندان، رعایت مراقبت‌های مناسب برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار اهمیت دارد. این مراقبت‌ها به جلوگیری از بروز مشکلات اضافی و افزایش طول عمر روکش کمک می‌کنند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن و استفاده از نخ دندان روزانه برای جلوگیری از پوسیدگی و تجمع باکتری‌ها اطراف روکش ضروری است.
- پرهیز از مواد غذایی سخت و چسبناک: مصرف غذاهای سخت و چسبناک می‌تواند به روکش آسیب رسانده یا آن را جابجا کند، بنابراین باید از آنها پرهیز شود.
- حساسیت دندان: بعد از نصب روکش ممکن است حساسیت موقتی به دماهای سرد و گرم احساس شود که معمولاً طی چند روز بهبود می‌یابد.
- معاینات منظم دندانپزشکی: برای بررسی سلامت روکش و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک ضروری است.
- اجتناب از دندان قروچه: فشار زیاد ناشی از دندان قروچه می‌تواند به روکش آسیب بزند، بنابراین در صورت وجود این مشکل، استفاده از محافظ دندان توصیه می‌شود.
- بررسی مشکلات احتمالی: در صورت احساس درد شدید یا مشکلات غیرمعمول، سریعاً باید با دندانپزشک مشورت کرد تا درمان مناسب انجام گیرد.
آیا روکش دندان درد دارد؟
فرآیند نصب روکش دندان معمولاً بدون درد است، زیرا پیش از شروع درمان، دندانپزشک با استفاده از بی‌حسی موضعی ناحیه مورد نظر را بی‌حس می‌کند. در نتیجه، بیمار در طول آماده‌سازی دندان و نصب روکش احساس درد نمی‌کند.
با این حال، ممکن است پس از نصب روکش، برخی افراد احساس حساسیت در دندان‌های خود داشته باشند، به ویژه در برابر دماهای سرد یا گرم. این حساسیت معمولاً موقت است و پس از چند روز بهبود می‌یابد. اگر درد شدید یا طولانی‌مدت تجربه شود، ممکن است نشانه‌ای از مشکل در روکش یا دندان باشد که نیاز به مشاوره مجدد با دندانپزشک دارد.
روکش فوری دندان
موارد کاربرد روکش دندان فوری
- دندان‌های آسیب‌دیده یا شکسته: برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده به سرعت و بدون نیاز به جلسات متعدد.
- پس از عصب‌کشی: زمانی که دندان نیاز به حفاظت دارد، روکش فوری برای پوشش و حفظ ساختار دندان مفید است.
- دندان‌های پوسیده: در مواقعی که دندان پوسیده به حدی آسیب دیده که پر کردن آن امکان‌پذیر نیست.
- اصلاح طرح لبخند: برای افرادی که به دنبال اصلاح شکاف‌ها، اندازه یا شکل دندان‌های خود هستند.
- در موارد اضطراری: برای افرادی که نیاز به درمان فوری دارند و نمی‌توانند برای چندین جلسه منتظر بمانند.
- ترمیم دندان‌های جلویی: روکش‌های فوری به دلیل ظاهر طبیعی، برای دندان‌های جلویی که در معرض دید هستند بسیار مناسبند.
- حفظ ساختار دندان: برای دندان‌هایی که ممکن است به دلیل شکستگی یا سایش بیشتر تحلیل بروند.
پایان‌بندی
همانطور که در مقاله دندانپزشکی دکتر شادمهریان اشاره شد، روکش دندان یک لایه پوشش‌دهنده است که به طور کامل یا جزئی روی دندان آسیب‌دیده قرار می‌گیرد. این لایه معمولاً از مواد مختلفی همچون فلز، سرامیک یا ترکیب این دو ساخته می‌شود و هدف آن محافظت از دندان آسیب‌دیده و بازیابی زیبایی دندان است.
اگر قصد استفاده از خدمات روکش دندان عقل در دندانپزشکی دکتر شادمهریان را دارید، می‌توانید برای دریافت نوبت ویزیت و مشاوره با شماره تلفن 02155675226 تماس بگیرید.
سوالات متداول درباره روکش دندان
هزینه روکش دندان به عواملی مانند نوع روکش (سرامیکی، فلزی، ترکیبی) و محل جغرافیایی مطب دندانپزشکی بستگی دارد. به طور معمول، قیمت روکش‌های فلزی کمتر از روکش‌های سرامیکی و ترکیبی است. برای تعیین هزینه دقیق، مشاوره با دندانپزشک و بررسی شرایط فردی لازم است.
گیر کردن مواد غذایی بین روکش دندان و دندان مجاور می‌تواند به دلیل عدم تناسب مناسب روکش یا فرسوده شدن لبه‌های آن ایجاد شود. برای جلوگیری از این مشکل، مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان در اطراف روکش ضروری است تا از تجمع ذرات غذا و باکتری‌ها در این فضاها جلوگیری شود. نخ دندان به‌ویژه در نقاطی که مسواک به‌تنهایی قادر به پاک‌سازی آنها نیست، کمک می‌کند تا بهداشت دهان حفظ شود. در صورت ادامه مشکلات، مراجعه به دندانپزشک برای بررسی تناسب روکش و تنظیمات لازم توصیه می‌شود.
نصب روکش دندان معمولاً بدون درد است زیرا پیش از درمان، ناحیه مورد نظر با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود، بنابراین بیمار در طول فرآیند هیچ دردی احساس نمی‌کند.
فرآیند نصب روکش معمولاً به دو جلسه نیاز دارد: اولین جلسه برای آماده‌سازی دندان و قالب‌گیری، و دومین جلسه برای نصب روکش نهایی. این فرآیند معمولاً یک تا دو هفته زمان می‌برد.
طول عمر روکش دندان بستگی به نوع ماده استفاده شده و مراقبت‌های بهداشتی دارد، اما به‌طور معمول روکش‌ها بین 10 تا 15 سال دوام می‌آورند.
تمام دندان‌های عصب‌کشی شده به روکش نیاز ندارند، اما اگر دندان آسیب زیادی دیده باشد یا ضعیف شود، روکش برای حفاظت و جلوگیری از شکستگی ضروری است.
برای مطالعه کامل سوالات متداول می‌توانید به (صفحه تخصصی پرسش و پاسخ روکش دندان) مراجعه نمایید.